EX MACHINA

Merhaba, Ex Machina’yı izlediğinde kesinlikle çok düşündüren bir film olduğunu söylemek zorundayım. Filmde, yapay zeka ve insan bilinçlerinin sınırlarını sorgulayan, bir yanda teknolojinin nasıl insan benzeri zekâlar yaratabileceği, diğer yanda ise bu zekâların ne kadar "gerçek" olabileceği üzerine oldukça derin bir hikâye var.

Konuya Girmeden Durum Biraz Karmaşık

Hikayeye göre Caleb (Domhnall Gleeson), büyük bir teknoloji şirketinde çalışan genç bir yazılım geliştiricisi. Kendini birden, şirketin gizemli CEO'su Nathan (Oscar Isaac) tarafından izole bir laboratuvara davet edilmiş buluyor. Ama işin asıl ilginç tarafı, burada test etmesi gereken kişi aslında Nathan’ın geliştirdiği robot Ava (Alicia Vikander). Ancak Ava sıradan bir robot değil; o gerçekten de bir yapay zeka, düşünme, hissetme, hatta belki manipülasyon yapma kapasitesine sahip. Caleb’in görevi, Ava'nın gerçekten bilinçli bir varlık olup olmadığını anlamak. Ama işler beklediği gibi gitmiyor tabii. Bir yanda Caleb, Ava ile giderek daha derin bir bağ kurarken, diğer yanda Ava, hem Caleb’i hem de Nathan’ı bir şekilde test ediyor gibi görünüyor.

Nathan: Tanrı mı, Yoksa Çılgın Bir Dahi mi?

Nathan karakteri, ilk başta oldukça gizemli bir figür olarak karşımıza çıkıyor. O kadar kendine güveniyor ki, Ava'yı yaratırken hiçbir etik sorumluluk taşımıyor gibi. Bir yanda Tanrı kompleksi, diğer yanda bir dahi gibi tavırları var. Gerçekten de onun “yaratım” anlayışını düşününce, filmin ardındaki en derin felsefi sorulardan birine ulaşmak zor olmuyor: Eğer bir insan yaratıcıysa, ona ne kadar hak tanımalı? Onun yarattığı “varlıklar” da insan gibi haklara sahip mi?

Ava: Manipülasyon mu, Yoksa Gerçekten Hissetme mi?

Şimdi en ilginç kısma geldik: Ava. Her ne kadar bir robot olsa da, insan gibi düşünme, hissetme ve hareket etme kapasitesine sahip. Caleb ile yaptığı konuşmalar, ona olan duygusal bağ, gerçekten insan gibi hissediyor gibi bir izlenim uyandırıyor. Ama işte asıl soru burada devreye giriyor: Bu duygu gerçekten “gerçek” mi? Yoksa sadece bir programın sonucu mu? İzlerken, Ava’nın duygusal zekâsına hayran kalırken, aynı zamanda onun gerçek bir bilinçten mi yoksa sadece kusursuz bir manipülasyon mu olduğundan emin olamıyorsunuz.

Filmin Atmosferi ve Görselliği

Filmde her şey çok minimal ve sade. Laboratuvarın içindeki atmosfer, izleyiciye sanki sürekli bir gerilim varmış gibi hissettiriyor. Aynı zamanda Ava’nın tasarımı da mükemmel. Hem insan gibi hem de robot gibi bir şey; çok gerçekçi ama bir o kadar da tuhaf. Her şeyin sade olması, filme çok derin bir psikolojik gerilim katıyor.

Sonuç: Ne Düşünmeliyiz?

Ex Machina’yı izledikten sonra kafanda bir sürü soru doluyor. Ava’nın bilinci gerçekten var mı? Eğer varsa, ona haklar tanımalı mıyız? Ve belki de en önemlisi, eğer bir yapay zeka bir gün duygularını, düşüncelerini gerçekten hissederse, o zaman biz ona nasıl davranmalıyız?

Filmin bir noktada kesin bir cevap vermediğini kabul etmek gerek, ama işte bu yüzden Ex Machina bu kadar etkileyici. Hem görsel olarak, hem felsefi olarak düşündüren bir yapım. Eğer hala izlemediyseniz, gerçekten tavsiye ederim.

Puan: 8.5/10